बेलायतमा राजनीतिक संकट : प्रधानमन्त्री लिज ट्रसको कुर्सी खतरामा

काठमाडौँ । बेलायतमा बढ्दो राजनीतिक संकटका बीच बेलायतको नयाँ प्रधानमन्त्री लिज ट्रसको कुर्सी खतरामा परेको विश्लेषण शुरु भएको छ । लिज ट्रस एक महिनाअघि मात्रै प्रधानमन्त्रीका लागि निर्वाचित भएकी थिइन् । यी सबैको पछाडिको कारण लिज ट्रसले जनतालाई गरेको हरेक वाचाबाट पछि हटेपछि शुरु भएको हो ।

बेलायतको कन्जरभेटिभ पार्टीका विद्रोही नेता लिज ट्रसलाई पार्टीको नेता र प्रधानमन्त्रीबाट हटाउने योजनामा रहेको मिडिया रिपोर्ट पनि सार्बजनिक भएको छ । यसमा प्रतिद्वन्द्वी ऋषि सुनकको क्याम्पका मानिस संलग्न रहेको बताइएको छ । यो टाइम्सको लागि यूगोभ ९ थ्यगन्यख० पोल हो, जसले टोरी पार्टीका लगभग आधा समर्थकहरूले नेतृत्वको चुनावमा पार्टीले गलत उम्मेदवार छानेको विश्वास गरेको निष्कर्ष निकालेको छ । यूगोभको सर्वेक्षणले गत चुनावमा कन्जरभेटिभलाई मतदान गर्नेहरू मध्ये ६२ प्रतिशतले ट्रस र सुनकबीचको प्रतिस्पर्धामा पार्टीका सदस्यहरूले गलत छनौट गरेको बताएका थिए भने १५ प्रतिशतले उनीहरूले सही निर्णय गरेको बताएका थिए ।

ट्रसले चलिन कुर्सी बचाउन चाल

राजनीतिक संकटबाट बच्नको लागि, युद्धविरामले मिनी(बजेट तोड्यो, वित्तीय बजारमा अशान्ति ल्यायो, र क्वासी क्वार्टेङ्गलाई कन्जरभेटिभ नेता जेरेमी हन्टको साथ चान्सलरको रूपमा बदलियो । यति मात्र होइन, लिजले अर्थमन्त्री क्वासी क्वार्टेङ्गलाई बर्खास्त गरिन् । ट्रसले पार्टी प्राइमेरीमा सुनकलाई समर्थन गरेका नेतालाई अर्थमन्त्री बनाएर नया चाल चलेको विश्लेषण गरिएको छ । अब लिज ट्रसको विश्वसनीयता कायम हुन्छ कि कुर्सी गुमाउनुपर्ने हो त्यो हेर्न बाँकी छ ।

मोर्डन्ट र ऋषि सुनक विकल्पमा

टोरी सांसदहरूले संसदीय दलभित्र सबैभन्दा बढी मत प्राप्त गर्ने उम्मेदवारको विकल्पमा विचार गर्न थालेका छन्, उनका सहयोगी दलका अग्रपंक्तिमा रहेका ऋषि सुनक र तेस्रो स्थानमा कमन्सका नेता पेनी मोर्डन्ट छन् । यसैबीच, सरकारले गत महिनाको अन्त्यमा आएको विवादास्पद मिनी बजेटको असरसँग जुझिरहेको छ । बेलायतका अर्थमन्त्री क्वासी क्वार्टेङ्ग यो योजना अघिल्लो दिन वाशिङटनमा भएको अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोष ९आईएमएफ० बैठकबाट फर्किएका थिए ।

१० डाउनिङ स्ट्रिटमा बैठकहरू पछि कर कटौती योजनाहरूमा थप यू(टर्नहरू अपेक्षित छन्, टोरी नेताहरूले फेरि पार्टी नेता परिवर्तन गर्ने सम्भावनालाई विचार गर्न सक्छन् । बैकबेन्च सांसदहरूको १२ महिना लामो शक्तिशाली १९२२ समितिले यसको नियमहरू परिवर्तन गर्न मतदान नगरेसम्म ट्रसले प्राविधिक रूपमा नेतृत्व चुनौती सामना गर्न सकेन । यी सांसदले सुनक र मोरङको संयुक्त टोलीलाई समर्थन गरेको बताइएको छ ।

ट्रसको लोकप्रियता किन घट्यो ?

बेलायती प्रधानमन्त्री लिज ट्रसको लोकप्रियता उनका पूर्ववर्ती बोरिस जोनसनको भन्दा पनि कम भएको छ । लिज ट्रस हाल बोरिस जोनसनको सबैभन्दा कम लोकप्रियता उनको कार्यकालमा भएको भन्दा कम लोकप्रिय छ । पार्टीगेट स्क्यान्डलको समयमा जॉनसनको लोकप्रियता उनको कार्यकालको सबैभन्दा तल्लो स्तरमा रहेको थियो । अहिले ट्रसको लोकप्रियता जोनसनको भन्दा पनि कम पुगेको छ ।

ट्रस सरकारको अहिले फिर्ता गरिएको कर कटौती नीति प्रधानमन्त्रीको छविमा अत्यन्तै हानिकारक साबित भयो । जसका कारण पछिल्लो साता मात्रै उनको लोकप्रियता १० प्रतिशतले घटेको थियो । अहिले अवस्था यस्तो छ कि ट्रसको कामबाट ६३ प्रतिशतभन्दा बढी जनता असन्तुष्ट छन् भने सन्तुष्ट हुनेको संख्या १६ प्रतिशत मात्रै झरेको छ । यो सबैको अर्थ उनको लोकप्रियता (४७ मा गएको छ । कन्जरभेटिभ पार्टीका लागि सबैभन्दा ठूलो चिन्ता भनेको ब्रेक्सिट समर्थक खण्डहरूमा ट्रसको लोकप्रियतामा तीव्र गिरावट आएको हो ।

२०१९ को आम चुनावमा कन्जरभेटिभ पार्टीलाई अत्यधिक मत दिने वर्गहरू यी हुन् । पछिल्लो आम चुनाव जोनसनले ब्रेक्सिट (युरोपियन युनियनबाट बेलायतको बहिर्गमन) को प्रक्रिया पूरा गर्ने वाचामा लडेका थिए ।