५२ करोडमा बिक्यो अल्बर्ट आइन्स्टाइनको चिठी

महान वैज्ञानिक अल्बर्ट आइन्स्टाइनले विज्ञान जगतमा जुन योगदान गरे त्यसका लागि संसार अहिलेपनि उनीप्रति कृतज्ञ छ। मानिसहरुले आइन्स्टाइनलाई केवल एक वैज्ञानिकका रुपमामात्र होइन मानवताका लागि उनले गरेको योगदानका लागि समेत चिन्दछ । त्यसैले यो कुरा निश्चित छ कि उनीसँग जोडिएका हरेक कुरा अमूल्य छन् । हालै भएको एउटा घटनाले अल्बर्ट आइन्स्टाइनसँग सम्बन्धित चिजहरू कति महत्वपूर्ण र मूल्यवान छन् भन्ने कुरा प्रमाणित गरेको छ । आइन्स्टाइनद्वारा हस्ताक्षरित एउटा चिठी ३९ लाख डलर अर्थात् ५२ करोड रुपैयाँमा लिलाम भएको छ । सो चिठी आइन्स्टाइनले सन् १९३९ मा तत्कालीन अमेरिकी राष्ट्रपति फ्रान्कलिन डी रुजबेल्टलाई लेखेका थिए । उक्त पत्रमा आइन्स्टाइनले परमाणु हतियारको सम्भावनाका विषयमा चेतावनी दिएका थिए । साथै उनले आफ्नो पत्रमा परमाणु हतियारको विध्वंसका सम्बन्धमा अध्ययन गर्नका लागि समेत अमेरिकी राष्ट्रपतिलाई सुझाएका थिए । सो पत्रले दोश्रो विश्वयुद्धका बेला परमाणु बम निर्माणको लागि बाटो खोलेको थियो । सोसल मिडियामा समेत निकै चर्चा भएको अल्बर्ट आइन्स्टानको उक्त पत्रमा उनले एउटा भविष्यवाणी गरेका थिए । उनको सो भविष्यवाणी परमाणुु हतियारका विषयमा थियो । परमाणु हतियार भविष्यमा विश्वका लागि निकै खतरनाक सावित हुनसक्ने आँकलन आइन्स्टाइनले उक्त पत्रमा गरेका थिए । उक्त पत्र न्युयोर्कस्थित फ्रांकलिन डी रुजवेल्ट पुस्तकालयमा रहेको संग्रहको हिस्सा हो । जसमा आइन्स्टाइनले जर्मनीद्वारा परमाणु हतियार निर्माण गर्नसक्ने सम्भावना रहेको उल्लेख गरेका थिए । उनले परमाणु विज्ञानमा तत्कालीन अवस्थामा भएको प्रगतिका विषयमा चर्चा गर्दै युरेनियमलाई नयाँ तथा महत्वपूर्ण उर्जा श्रोतमा बदल्न सकिने बताएका थिए । सोही ऊर्जालाई प्रयोग गरेर निकै शक्तिशाली बम बनाउन सकिने उनको ठहर थियो । उक्त पत्रले अमेरिकी सरकारलाई परमाणु विखण्डन विज्ञानमा आफ्नो अनुसन्धानलाई तीव्रता दिन सहमत बनायो, जसको परिणाम स्वरुप म्यानहटन परियोजना सुरु भयो । सोही परियोजनाबाट विश्वले पहिलो परमाणु बम प्राप्त गरेको थियो । बिजनेस इनसाइडरका अनुसार लिलामीमा बिक्री भएको आइन्स्टाइनको उक्त पत्र आइन्स्टाइनको एकमात्र हस्तलिखित पत्रको प्रति हो । माइक्रोसफ्टका सह सस्थापक पल एलनले सो पत्र संग्रह गरेका थिए । उनले सन् २००२ मा २१ लाख डलरमा उक्त पत्र खरिद गरेका थिए । त्यसअघि उक्त पत्र प्रकाशक म्याल्कम फोर्ब्ससँग थियो, जसले भौतिक वैज्ञानिक लियो स्जिलार्डको सम्पत्ति खरिद गरेका थिए । स्मरण रहोस् अल्बर्ट आइन्स्टाइनले अमेरिकी परमाणु कार्यक्रमलाई अघि बढाउनमा महत्पूर्ण भूमिका निर्वाह गरेका थिए । तर, कालान्तरमा भने आइन्स्टाइनले सो कदम आफ्नो सबैभन्दा ठूलो भूल भएको बताएका थिए ।