ज्वाला नरसिंह मन्दिर पुनःनिर्माणमा ढिलाइ
ललितपुर, पाटन दरबार परिसरमा रहेको ज्वाला नरसिंह मन्दिर पुनःनिर्माणमा ढिलाइ भएको छ । विसं २०७२ मा गएको भूकम्पबाट उक्त मन्दिर क्षतिग्रस्त बनेको थियो । भूकम्प गएको आठ वर्षसम्म पनि सो मन्दिर पुनःनिर्माण हुनसकेको छैन ।
आवश्यक निर्माण सामग्रीको जोहो गर्न नसक्दा मन्दिर पुनःनिर्माण अझै अन्योलमै छ । पुनःनिर्माणमा १०० भन्दा बढी प्रकारका नयाँ इँटा चाहिने हुँदा त्यसको अभावमा मन्दिरको काम अघि बढ्न नसकेको मङ्गल टोल सुधार सङ्घका अध्यक्ष किरणमान प्रधानले बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “इँटाको आकार र प्रकार पुरानो शैलीअनुरुप नमिलेपछि काम अघि बढाउन ढिलाइ भइरहेको छ ।” समय घर्किँदै जाँदा मन्दिर जीर्ण बन्दै गएको उहाँको भनाइ छ ।
मन्दिर जीर्णाेद्धारले मात्रै नपुग्ने अध्यक्ष प्रधान बताउनुहुन्छ । सो मन्दिर मर्मत सुधार र संरक्षण गर्न ललितपुर महानगरपालिकाका प्रमुख चिरीबाबु महर्जनले रु २० लाख उपलब्ध गराएको सङ्घका सचिव रवि दर्शनधारीले बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “पहिला मन्दिर जीर्णाेद्धार गरेमात्रै पुग्छ भन्ने लागेको थियो, अब पुनःनिर्माण नै गर्नुपर्ने अवस्था छ ।”
मन्दिर पुनःनिर्माणमा प्राविधिक सहयोग काठमाडौँ भ्याली प्रिजर्भेशनको रहने इञ्जीनियर प्रणाम होराले जानकारी दिनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “शिखरशैलीमा रहेको यस मन्दिरको सबै बुर्जामुनिको काठ मक्किएको छ, सबैजसो इँटा फेर्नुपर्ने अवस्था छ ।” आवश्यक सामग्री तयार नभएसम्म मन्दिर पुनःनिर्माण गर्न नसकिने होरा बताउनुहुन्छ । मन्दिर पुनःनिर्माणका लागि गत वर्ष पुस २९ गते क्षमापूजा गरिएको थियो ।
मन्दिर भत्काएपछि त्यहाँका सबै सामग्री पाटन स्मारक संरक्षण तथा दरबार हेरचाह कार्यालयमा राख्ने तयारी छ । इँटाको नमूना झिकेर नयाँ बनाउन दिइएको छ । यसअघि उक्त मन्दिरमा १०८ थरिका इँटा प्रयोग गरिएको पाइएको छ । नरसिंह मन्दिरको महिमा हरेक वर्ष कात्तिक शुक्लपक्ष त्रयोदशीका दिन पाटन कृष्ण मन्दिर नजिकै रहेको ‘कात्तिक डबली’ मा मञ्चन गरी प्रदर्शनसमेत गर्ने गरिन्छ । लामो नाट्य महोत्सवका रूपमा पाटनका राजा सिद्धिनरसिंह मल्लले देश र जनताको कल्याणार्थ सो ‘नृसिंह’ भगवान्मा आधारित नृत्यको थालनी गर्नुभएको बताइन्छ ।